Uszkodzenia chrząstki stawowej

Chrząstka stawowa stawu kolanowego to kilkumilimetrowa warstwa śliskiej tkanki łącznej pokrywająca końce kości udowej, górną powierzchnię kości piszczelowej oraz tylną część rzepki. Jej funkcją jest rozkładanie obciążeń wewnętrzstawowych podczas ruchu- chrząstka pozwala na płynny ruch w stawie kolanowym, działa amortyzująco i jednocześnie ochronnie na powierzchnie stawowe. Niestety, ma ona również dużą wadę - nie posiada własnego unaczynienia i odżywia się głównie płynem stawowym, co sprawia, że jej zdolność do regeneracji jest bardzo ograniczona. Sama chrząstka nie jest również unerwiona- ból odczuwamy dopiero po głębokim uszkodzeniu chrząstki i odkryciu leżącej pod nią warstwy podchrzęstnej, w której znajdują się receptory bólowe. Do uszkodzeń chrząstki może dojść m.in. w wyniku ostrego urazu (zwykle w mechanizmie bezpośredniego uderzenia w kość), powtarzających się w czasie mikrourazów, toczącego się przewlekle stanu zapalnego (np. w RZS) lub rozwijającej się choroby zwyrodnieniowej. Objawy uszkodzenia chrząstki stawowej nie są zbyt specyficzne – najczęściej pojawia się ból kolana, obrzęk oraz ograniczenie zakresu ruchu w stawie, jednak początkowe stadia uszkodzenia mogą przebiegać zupełnie bezobjawowo. Postępowanie diagnostyczne wymaga wykonania dodatkowych badań obrazowych, tj. RTG, USG i MRI kolana, jednak najdokładniejszym badaniem umożliwiającym ocenę uszkodzeń chrząstki stawowej jest artroskopia. W trakcie artroskopii mamy możliwość zastosowania odpowiednich do stopnia uszkodzenia zabiegów naprawczych, wśród których wyszczególnić można oczyszczenie stawu (tzw. debridgment) polegające na usunięciu ze stawu wolnych fragmentów chrząstki i wypłukaniu mediatorów zapalnych, co zmniejsza dolegliwości bólowe i zapobiega dalszej destrukcji chrząstki. Innymi, nieco bardziej zaawansowanymi technikami, są m.in. metoda mikrozłamań czyli mnogich “nawierceń” warstwy podchrzęstnej lub uzupełnienie ubytków chrząstki za pomocą nasączonego aspiratem szpiku kostnego Hyalofastu. Odpowiednie postępowanie, operacyjne czy też zachowawcze, powinno być zastosowane w każdym stadium uszkodzenia, gdyż zwłoka w leczeniu zmniejsza szansę powrotu do pełnej sprawności.

06 maja 2022